KNF komentuje opinię ESMA na temat krajowej interwencji
22 dni po opinii i 21 dni po przyjęciu nowych przepisów, KNF wydał oświadczenie, w którym uzasadnia kształt krajowych regulacji. Zwłaszcza wprowadzenie kategorii klienta doświadczonego.
Regulator pisze w oświadczeniu, że ograniczenia w handlu CFD nie powinny być dyktowane wyłącznie na podstawie strat inwestorów i trzeba wziąć pod uwagę także ich wiedzę. Stąd kategoria klienta doświadczonego, który po potwierdzeniu swoich kompetencji ma prawo do wyższej dźwigni. KNF stwierdza, że duże zmniejszenie dostępnego lewarowania, spowodowało odpływ traderów na nieregulowane rynki. To oznacza zaś, że pomimo zaostrzenia regulacji, obywatele unijnych krajów nadal tracą.
KNF wskazuje na to, że ESMA poparła wszystkie zmiany z wyjątkiem dźwigni 1:100 dla nowej grupy inwestorów detalicznych. Pozostałe wątpliwości europejskiego regulatora dotyczyły zasięgu terytorialnego wprowadzanych zmian. Po wstępie przedstawiającym komentowaną sprawę, KNF przechodzi do właściwego oświadczenia, którego pełną treść przytaczamy poniżej:
KNF zaznacza, że organ nadzoru wprowadzając środki interwencji produktowej był zobowiązany, na podstawie art. 42 ust. 2 lit. c MiFIR, do uwzględnienia poziomu wiedzy oraz prawdopodobnego skutku przyjętych środków dla inwestorów nabywających CFD. Zatem zasadność wprowadzenia ograniczeń w oferowaniu CFD klientom indywidualnym nie powinna być oceniana wyłącznie na podstawie obserwowanych w przeszłości strat.
Zgromadzone przez KNF informacje wskazują, że po wejściu w życie interwencji ESMA duża część klientów detalicznych przeniosła swoją aktywność inwestycyjną związaną z CFD do krajów spoza Unii Europejskiej albo zamierza to zrobić. Przyczyną tego zjawiska jest określenie dźwigni finansowej dostępnej w Unii Europejskiej na zbyt niskim poziomie. Powyższy proces oznacza, że klienci, którzy kontynuują swoją działalność inwestycyjną poza Unią Europejską, mają słabszą ochronę prawną. Jest to związane z różnicami pomiędzy przepisami prawa obowiązującymi w Unii Europejskiej i poza nią.
Wprowadzenie definicji doświadczonego klienta detalicznego – mającego siedzibę lub miejsce zwykłego pobytu wyłącznie na terenie Polski – ma na celu zapobieżenie przenoszeniu działalności inwestycyjnej poza Unię Europejską. Dzięki temu inwestorzy posiadający status klienta doświadczonego będą mogli prowadzić działalność inwestycyjną z zachowaniem ochrony prawnej wynikającej z przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej, a równocześnie poziom dźwigni finansowej będzie dostosowany do ich oczekiwań.
Istotne jest, że wnoszenie niższego poziomu depozytu zabezpieczającego (oznaczającego dostęp do wyższej dźwigni) będzie dotyczyć jedynie tych klientów detalicznych, którzy będą w stanie wykazać niezbędną wiedzę oraz doświadczenie inwestycyjne. Celem takiego rozwiązania ma być identyfikacja tej grupy klientów detalicznych, którzy wykażą wymaganą przez KNF znajomość zasad dokonywania transakcji w CFD oraz wiążącego się z tym ryzyka inwestycyjnego. Organ nadzoru równocześnie zaznacza, że fakt przenoszenia przez klientów detalicznych, którym byłoby możliwe przyznanie statusu klienta doświadczonego, aktywności inwestycyjnej związanej z CFD do krajów spoza Unii Europejskiej z powodu zbyt niskiej dźwigni finansowej, potwierdza wniosek, że tacy klienci akceptują wyższe ryzyko inwestycyjne.
KNF zwraca uwagę, że po wygaśnięciu tymczasowej interwencji produktowej ESMA w sprawie CFD, poszczególne państwa członkowskie Unii Europejskiej przyjęły środki krajowe, które się od siebie różnią. Istnieją również państwa, w których nie zostały jeszcze przyjęte żadne ograniczenia dotyczące inwestycji w CFD.
W opinii KNF taki stan może oznaczać, że dostawca CFD prowadzący działalność transgraniczną będzie ustalać – kierując się swoją oceną mniejszej bądź większej restrykcyjności krajowych środków nadzoru – które środki interwencji należy w danym przypadku stosować. To z kolei mogłoby prowadzić do arbitrażu regulacyjnego, który zgodnie z przepisami MiFIR należy wyeliminować. Dlatego celem określenia zakresu terytorialnego stosowania decyzji KNF było ustanowienie jednoznacznych zasad regulujących sposób prowadzenia działalności przez dostawców CFD w Polsce oraz w pozostałych państwach członkowskich Unii Europejskiej. KNF uznaje, że dzięki temu wykluczona będzie możliwości stosowania przez dostawców CFD wspomnianego arbitrażu regulacyjnego.
Mając zatem na uwadze opinię ESMA, w ocenie organu nadzoru rozstrzygnięcie wdrożone decyzją w sprawie ograniczenia wprowadzenia do obrotu, dystrybucji oraz sprzedaży klientom detalicznym CFD (sygn. DAS.456.2.2019) jest uzasadnione oraz proporcjonalne i tym samym niezbędne było jego podjęcie.
