MiFID II – co się zmieniło?
Zgodnie ze wcześniejszymi zapowiedziami, w życie wchodzi aktualizacja dyrektywy unijnej MiFID II, która ma za zadanie regulować rynki finansowe na terenie Unii Europejskiej. Co to oznacza w praktyce?
O co w tym wszystkim chodzi?
W listopadzie 2007 roku, krótko przed kryzysem finansowym, Unia Europejska uchwaliła dyrektywę w sprawie rynków instrumentów finansowych (MiFID). Celem dyrektywy było stworzenie jednolitego bloku rynków finansowych z dynamizmem i głębokością podobną do rynku w USA.
W 2010 roku kiedy świąt powoli otrząsał się ze skutków kryzysu, UE podjęła pierwsze kroki w celu aktualizacji MiFID. Doprowadziło to do stworzenia kompleksowego dzieła o nazwie MiFID II, które formalnie zostało przyjęte już w 2014 roku, z datą wejścia w życie ustaloną na styczeń 2016. Końcowo jednak, Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) przedłużył ten termin do 3 stycznia 2018 roku.
Bezpośrednim celem MiFID II jest ochrona inwestorów i zwiększenie przejrzystości rynku w odniesieniu do całej szeroko pojętej branży usług finansowych. Dyrektywa reguluje wszystkie podmioty zaangażowane w rynki finansowe w UE, jej zakres jest bardzo szeroki, ostateczna wersja dokumentu liczy ponad 1000 stron.
Główne cele MiFID II to:
- jak największa przejrzystość rynku
- utrzymywanie odpowiedniej struktury rynku
- kontrola wewnętrzna
- kontrola zewnętrzna
- ochrona inwestorów
Jaki to ma wpływ na rynek?
Jeśli chodzi o transparentność rynku, to firmy są zobowiązane do ujawnienia większej ilości informacji klientom i organom regulacyjnym. W wypadku np. przejrzystości przedtransakcyjnej, wszyscy brokerzy są zobowiązani do publikowania spreadów bid-ask i udostępniana informacji na temat głębokości rynku poprzez określenie wielkości zaległych zamówień. Dodatkowo firmy są zobowiązane do udostępnienia danych sprzed i po transakcji inwestorom, po odpowiedniej opłacie. Ponadto wszyscy brokerzy muszą zsynchronizować swoje zegarki biznesowe według których raportują jakieś zdarzenia. Co również jest intrygujące, np. broker który zapewniał klientom analizy inwestycyjne za darmo, teraz będzie musiał zaoferować je za opłatą.
W strukturze rynku MiFID II wprowadza pojęcie OTF (zorganizowany system obrotu), które będzie funkcjonować równolegle wraz z pozostałymi strukturami tj. rynku regulowanego (RM), wielostronnej platformy obrotu (MTF) i systematycznej internalizacji (SI). OTF dotyczy jednak jedynie innych instrumentów niż instrumenty kapitałowe (tj. forex, instrumenty pochodne).
W zakresie kontroli zewnętrznej dyrektywa znacząco rozszerzyła przepisy pierwotnej wersji. Nowe przepisy nie tylko zwiększyły liczbę klas aktywów które należy zgłosić, ale również zakres instytucji finansowych które muszą zgłosić się do ESMA. Brokerzy, którzy pierwotnie byli zwolnieni z tej czynności, teraz są zobowiązani do rejestrowania i zgłaszania wszystkich dokonanych transakcji. Firmy zajmujące się transakcjami o wysokiej częstotliwości, muszą zarejestrować się jako firmy inwestycyjne i ujawnić swoje algorytmy. Ma to na celu zapobiegnięcie zdarzeniom typu flash crash.
W zakresie kontroli wewnętrznej MiFID II zmusza wszystkich brokerów i firmy inwestycyjne do rejestrowania wszystkich transakcji przez okres co najmniej pięciu lat. Regulatorzy krajowi mogą dobrowolnie przedłużyć ten okres. Na przykład w Niemczech przedłużono ten okres do 10 lat. Wszystkie firmy muszą posiadać od teraz również pracownika ds. Zgodności, który będzie monitorować czy dana firma spełnia nowe normy.
Przepisy MiFID II będą miały konsekwencje dla wszystkich podmiotów zaangażowanych w inwestycje w UE. Dotyczy to również firm spoza UE które działają na jej terenie. Na przykład początkowo amerykańskie firmy inwestycyjne działające w UE miały być zobowiązane do przestrzegania przepisów zarówno MiFID jak i Doff-Frank. Jednak po wielu skargach regulatorzy unijni zrzekli się tego wymogu.
Tak czy siak, europejscy regulatorzy są znani z kategorycznego przestrzegania przepisów. W przeszłości kilku brokerów zostało zmuszonych do zakończenia działalności lub zostało ukaranych grzywnami o wysokości milionów dolarów. Do 3 stycznia wszyscy brokerzy musieli spełnić wszystkie wymagania wydane w MiFID II. Czy tak było? Tego dowiemy się za jakiś czas.
Poniżej tabela stworzona przez EY obrazująca najważniejsze różnice pomiędzy MiFID oraz MiFID II:
