Czym są świece japońskie i dlaczego warto je poznać?

To jeden z trzech najpopularniejszych rodzajów wykresów używany w analizie technicznej. W porównaniu do wykresu liniowego i słupkowego jest on bardziej rozbudowany. Ze świec japońskich możemy dowiedzieć się o: cenie otwarcia, cenie zamknięcia, cenie maksymalnej, cenie minimalnej na danej sesji bądź w danym okresie.

Świece japońskie to najstarsza dostępna na świecie metoda analizy technicznej. Nazwa pochodzi od twórców tego rozwiązania – Japończyków, którzy wykorzystali analizę techniczną wykresów na jednym z pierwszych na świecie rynków kontraktów terminowych już na początku XVII wieku.

Wykresy świecowe (tzw. candlesticks) – na czym się opierają?

Wykresy świecowe, podobnie jak wykresy słupkowe pozwalają zobrazować zmiany kursów: maksymalnego, minimalnego, otwarcia i zamknięcia w poszczególnych okresach. Mogą one dotyczyć podziału na dni, tygodnie i miesiące. Różnią się między sobą sposobem graficznej prezentacji. Wielu traderów uważa, że są one przejrzyste, łatwe do odczytu – przede wszystkim, jeśli chodzi o relacje między otwarciem i zamknięciem.

Zarys historyczny i wzrost popularności świec

Wzrost w sektorze kontraktów terminowych na ryż doprowadził do ożywionej spekulacji, co doprowadziło do rozwinięcia japońskich technik analizy technicznej. Propagatorem tego rozwiązania był niejaki Homma z miasta portowego Sakata, który jako pierwszy odkrył zależności pomiędzy popytem i podażą, oraz był w stanie zbadać ich wpływ na poziom cen ryżu.

Jak zbudowana jest podstawowa świeca japońska?

Informacje o budowie świecy stanowią podwaliny do czytania wykresów. Podstawą każdej świecy jest korpus, czyli prostokąt stanowiący zakres pomiędzy wartością otwarcia, a zamknięcia świecy. W przypadku natomiast, gdy punkt zamknięcia świecy jest taki sam jak punkt otwarcia to wypełnienie świecy jest białe czy zielone. Stanowi to wyjątek.

Jeśli natomiast świeca ma charakter wzrostowy to wartość zamknięcia jest większa od wartości otwarcia, a to oznacza, że wypełnienie świecy jest zazwyczaj czarne lub czerwone.

Na większości platform transakcyjnych kolory świec można zmienić. Podane powyżej kolory zostały zaadaptowane, aby zobrazować całe zjawisko.

W przypadku, gdy występowały ekstrema w świecy dla danego interwału czasu (czyli występowała wartość maksymalna lub minimalna), większa lub mniejsza od korpusu świecy to do korpusu zostały dołączane właśnie cienie.

Najważniejsze informacje płynące ze świec to:

• Luki – emocje, które powstają pomiędzy godzinami handlu
• Kolor korpusu – kierunek zmian kursu, czyli relacja pomiędzy ceną otwarcia, a zamknięcia (przykład: cena otwarcia > cena zamknięcia – biały korpus/przewaga popytu, na odwrót – czarny/przewaga podaży)
• Knoty (cienie, włosy) – obrazują emocje w danej jednostce czasu; górny knot występujący po wzrostach świadczy zazwyczaj o wykupieniu, a dolny po spadkach odwrotnie
• Poziomy cen – poziom otwarcia, zamknięcia, maksymalny i minimalny

Formacje świecowe – informują o połączeniu pojedynczych emocji w jedną całość:

• Świece tworzone przez nie-formacje mają swoje nazwy, takie jak spadająca gwiazda, zasłona ciemnej chmury, młot czy objęcie hossy
• Formacje tworzone przez świece dają zazwyczaj bardzo ważne sygnały kupna lub sprzedaży

Podstawowe rodzaje świec japońskich

Warto wiedzieć, że w zależności od rodzaju połączenia pomiędzy korpusem, a cieniami zmienia się wymowa świecy. Dane świecie świadczą o sile rynku, niezdecydowaniu lub słabości, obrazując inną sytuację popytu i podaży oraz opisując psychologiczne aspekty zachowań graczy na rynku.

Do najważniejszych rodzajów świec japońskich zaliczymy formacje świecowe, będące kombinacjami świec podstawowych, szpulki, świec doji, długich i krótkich dni (oraz marubozu).

Jak interpretować wykresy świecowe?

Kluczowym aspektem w tradingu jest umiejętność analizy wykresów i wykorzystywania zawartych na nich informacji do swoich działań. Nie inaczej jest w przypadku świec japońskich, które posiadają własną nomenklaturę.

Znaczenie poszczególnych świec:

• Akumulacja – oznacza wchłonięcie potencjału spadkowego przez popyt przy niskich cenach i dużym wolumenie (tzw. biała szpulka),
• Szpulki – występują w momencie, w którym siły popytu i podaży są zrównoważone i panuje względna równowaga, której wahania są zazwyczaj mniejsze lub większe – nazywane długimi lub krótkimi cieniami. Szpulki w wielu przypadkach informują o okresach dystrybucji i akumulacji, nazywanych konsolidacją tzw. „inside bar”, które występują po większym ruchu lub bezpośrednio przed nim.
• Dystrybucja – zdławienie potencjału wzrostowego przez podaż (czarna szpulka), występującego przy wysokich cenach i dużym wolumenie.
• Parasolki – zazwyczaj jest to krótki korpus i długi dolny lub górny cień, gdzie drugi cień nie występuje w większości przypadków. Charakteryzuje się dużą siłą prognostyczną, ze względu na to, że jest to formacja odwrócenia trendu. Znaczenie tych świec, jako pojedynczych formacji rośnie w zależności od momentu ich pojawienia się. W przypadku dużych wzrostów jest to wisielec i spadająca gwiazda, w przypadku dużych spadków to młot i odwrócony młot.
• Świece Doji – to korpus, który posiada kreskę i długie cienie. W jego przypadku cena otwarcia jest równa cenie zamknięcia, w momencie gdy rynek jest w równowadze. W sytuacji, gdy pojawia się on w trendzie bocznym znaczenie jego jest niewielkie i oznacza wyłącznie brak zdecydowania inwestorów. Jeśli natomiast pojawi się po okresie dłuższej hossy lub bessy to może być zapowiedzią lokalnego szczytu lub dołka.

Na rynku wyróżniamy cztery rodzaje świec doji. Są to:

• Czterocenowe doji – oznaczają takie same ceny w myśl równania „open=close=max=min”, oraz niezdecydowanie i małe obroty,
• Ważka i nagrobek doji – pojawiają się zazwyczaj jako ostrzeżenia przed zmianą tendencji na rynku, podobnie jak ma to miejsce w przypadku młotu i wisielca oraz odwróconego młota i spadającej gwiazdy
• Długonogie doji – tzw. doji na wysokich nogach, oznaczają duże niezdecydowanie związane z aktualnie panującą tendencją i skrajnymi emocjami