Litwa w konflikcie gospodarczym z Chinami
Według doniesień Agencji Reutera, Chiny zapowiedziały międzynarodowym firmom, że jeśli nie zerwą więzi handlowych z Litwą, mogą zostać wykluczone z chińskiego rynku. W ten sposób spółki znalazły się w centrum konfliktu gospodarczego między dwoma państwami.
W ubiegłym miesiącu Chiny obniżyły rangę swoich stosunków dyplomatycznych z Litwą. To efekt otwarcia w Wilnie przedstawicielstwa dyplomatycznego Tajwanu. Litewska koalicja rządząca zgodziła się w listopadzie ubiegłego roku poprzeć „walczących o wolność” na Tajwanie, narażając na szwank swoje stosunki z Chinami.
Chiny rozdrażnione wsparciem dla Tajwanu
Chiny uważają samodzielny i demokratyczny Tajwan za swoje terytorium i zwiększają presję na kraje, aby obniżyły lub zerwały swoje stosunki z wyspą. Rzecznik chińskiego ministerstwa spraw zagranicznych Wang Wenbin powiedział, że Chiny przestrzegają międzynarodowych zasad handlu i ponownie skrytykował Litwę za jej stanowisko w sprawie Tajwanu.
Bezpośredni handel Litwy z Chinami jest skromny, ale jej gospodarka oparta na eksporcie jest domem dla setek firm, które wytwarzają produkty takie jak meble, lasery, żywność i odzież dla międzynarodowych koncernów, które sprzedają je do Chin. Mantas Adomenas, litewski minister spraw zagranicznych, przyznał w rozmowie z Agencją Reutera, że niektóre firmy anulowały już kontrakty z litewskimi dostawcami. Nie podał jednak nazwy żadnej z tych firm.
KE przygotowuje obronę krajów członkowskich
Sprawą zajęła się również Komisja Europejska, która przedstawiła plany działań odwetowych wobec krajów wywierających presję gospodarczą na członków UE. Propozycja ta ma przeciwdziałać zwiększonemu przenoszeniu się napięć geopolitycznych na handel. Kraje członkowskie Unii Europejskiej o wykorzystywanie handlu jako narzędzia politycznego oskarżały już między innymi administrację byłego prezydenta USA Donalda Trumpa i Chiny.
Po otrzymaniu skargi Komisja musiałaby ustalić, czy środek ekonomiczny zastosowany przez kraj trzeci miał na celu zmuszenie UE lub jednego z jej członków do zmiany polityki. Po stwierdzeniu istnienia przymusu ekonomicznego Komisja przed podjęciem działań starałaby się prowadzić negocjacje z państwem trzecim lub dążyć do mediacji bądź współpracy z innymi partnerami. Komisja miałaby wówczas do dyspozycji szeroki wachlarz środków zaradczych, w tym cła na towary lub usługi, wstrzymanie finansowania unijnego lub ograniczenia w dostępie do unijnych przetargów na zamówienia publiczne lub do programów badawczych.
