Początek kryzysu bankowego MakroPrzegląd #3/4 Marzec

Po SVB i Signature Bank Credit Suisse okazał się kolejnym klockiem w walącym się dominie amerykańskiego sektora bankowego. Ryzyko destabilizacji systemu to problem, do którego FED musi się odnieść, przez co pauza cyklu podwyżek stóp procentowych staje się najbardziej prawdopodobnym rozwiązaniem. Tutaj okazję węszą zwolennicy Bitcoina, twierdząc, że kryptowaluta będzie stanowić bezpieczną przystań dla inwestorów, którzy tracą wiarę w tradycyjną bankowość, jednak hipoteza ta wydaje się dość mocno naciągana.

Nawet 190 amerykańskich banków zagrożonych niewypłacalnością

W związku z sytuacją w sektorze, największe banki centralne świata – FED, Bank of England, Bank of Switzerland, Bank of Japan, Bank of Canada oraz EBC wydały oświadczenie, w którym zadeklarowały pomoc bankom komercyjnym. W jej ramach codziennie będą oferować im dostęp do pożyczek w dolarach w celu zapewnienia płynności finansowej.

Obok realnej pomocy instytucjom, coś takiego miałoby zapewnić wsparcie psychologiczne dla rynków, które stają się coraz bardziej nerwowe.

I mają ku temu powody.

First Republic Bank, który ostatnio otrzymał pożyczkę w wysokości 30 mld dolarów od największych banków USA, zdaniem agencji S&P, nie da rady zapewnić sobie stabilności za taką kwotę – tym bardziej że pożyczka została udzielona na 120 dni. W związku z tym S&P po raz kolejny obniżyła rating kredytowy banku z poziomu B+ do BB+.

Opublikowane 13 marca badanie pt. “Monetary Tightening and U.S. Bank Fragility in 2023: Mark-to-Market Losses and Uninsured Depositor Runs?” mówiło z kolei o ryzyku eskalacji kryzysu. Według badaczy, 10% banków ma niezrealizowane straty na poziomie wyższym niż te w Silicon Valley Bank.

W przypadku SVB sygnałem do ucieczki były dla deponentów niezrealizowane straty banku i brak ubezpieczenia (FDIC gwarantuje ubezpieczenie depozytów do kwoty 250 tysięcy dolarów). Z badania wynika, że jeśli połowa nieubezpieczonych klientów wycofa swoje środki, niewypłacalnością zagrożonych jest nawet 190 amerykańskich banków.

Wykresy ETF-a Invesco KBW Bank ETF, skupiającego się na amerykańskim sektorze bankowym oraz indeksu ICE MOVE, nazywanego także “indeksem strachu rynku obligacji skarbowych”. MOVE osiągnął poziomy, które ostatnio widziano w roku 2008.

Upadek Credit Suisse – obligatariusze zostali z niczym

Na razie, następnym klockiem w dominie okazał się szwajcarski Credit Suisse. Bank został przejęty przez swojego konkurenta – UBS, za 3 miliardy franków. Kwotę, która stanowiła zaledwie 27% wartości Credit Suisse na giełdzie na początku tego roku.

To nie wszystko, ponieważ bank zdecydował o umorzeniu obligacji wartych ok. 16 miliardów franków.

Decyzja Credit Suisse o umorzeniu długu w obligacjach AT1 może mieć swoje konsekwencje w całym sektorze w postaci utraty zaufania do obligacji bankowych. Źródło: economictimes.com

Co to oznacza? Po pierwsze – to, że obligatariusze Credit Suisse, mający w posiadaniu obligacje AT1 wyemitowane przez bank, przetrzymują obecnie papiery (bez)wartościowe, za które nie dostaną nic.

Sprawa druga to wpływ na rynek. Taki ruch powinien znacząco osłabić wiarę w obligacje bankowe i może zachęcić inwestorów do ich wyprzedaży.

FED może zdecydować się na Pivot dla zachowania stabilności systemu

Wszystko to naturalnie przywodzi na myśl kryzys roku 2008, jednakże sytuacja jest nieco inna.

Wówczas, instytucje finansowe przetrzymywały skomplikowane instrumenty, często zabezpieczone hipotekami, których ratingi nie odzwierciedlały realnego ryzyka. Dzisiaj, jak pisaliśmy w ostatnim odcinku, problemem jest polityka FED-u.

Banki komercyjne zainwestowały pieniądze z depozytów w długoterminowe obligacje skarbowe, które w cyklu zacieśniania wygenerowały potężne, papierowe straty. Kiedy deponenci zgłosili się po swoje środki, banki, by zachować płynność finansową, musiały sprzedać aktywa i w ten sposób, straty papierowe stały się stratami realnymi.

Co jeśli takie sytuacje staną się częste i kryzys eskaluje?

Problemy w sektorze i upadki małych banków, które są kluczowe dla funkcjonowania systemu, ograniczą dostęp do pożyczek, które miałyby sfinansować wzrost, a to spowolni gospodarkę.

Uwagę na to ostatnio zwrócił Goldman Sachs, który obniżył przewidywane PKB Stanów Zjednoczonych na rok 2023. 

Coś takiego naturalnie oznaczałoby także spowolnienie inflacji, co ściągnęłoby presję z FED-u, który mógłby skupić się na utrzymaniu stabilności systemu.

Tak, w swoich ostatnich zeznaniach, Powell mówił o tym, że ostateczny poziom stóp może być wyższy, niż oczekiwano, jednak słowa te padły przed początkiem problemów w bankach. FED musi brać te problemy pod uwagę, co stawia go w trudnym położeniu.

Dodatkowo scenariusz “miękkiego lądowania” stał się praktycznie nierealny.

Wcześniej, sygnałami zapowiadającymi twarde lądowanie i recesję, były odwrócenie krzywej rentowności i przychody spółek. Dziś, na listę można wpisać banki, które nie radzą sobie z wysokimi kosztami długu.

Rynek wycenia szybsze cięcia stóp procentowych

Wells Fargo, który dotychczas trzymał się scenariusza jastrzębiego FED-u, teraz oczekuje tymczasowego wstrzymania cyklu podwyżek 22 marca. Zdaniem banku, gdy kryzys zostanie opanowany, komitet wróci do podnoszenia kosztów długu 3 maja.

Drastyczną zmianę co do oczekiwań wobec Rezerwy Federalnej najlepiej oddają wykresy z rynku obligacji z 8 i 13 marca.

Rynek spodziewał się stawki końcowej na poziomie 4.9% i cięć stóp procentowych na koniec roku. Następnie, usłyszeliśmy jastrzębie wypowiedzi Powella i 8 marca, stawka wyceniana była już na 5.6%.

Później, pojawiły się pierwsze problemy w sektorze bankowym i kilka dni później, wykres wyglądał tak:

Źródło: Bloomberg/newsletter Grit Capital

Bitcoin jako alternatywa dla systemu bankowego?

Pomimo pogarszającej się sytuacji banków, Bitcoin, w ostatnich tygodniach zdołał zyskać ponad 40%, a to rodzi spekulacje, w których kryptowaluta, w czasie kryzysu klasycznego systemu, okaże się bezpieczną przystanią dla inwestorów.

Vijay Ayvar z giełdy kryptowalut Luno, w rozmowie z CNBC, powiedział:

“Jeśli spojrzymy na historię Bitcoina i powód, dla którego w ogóle został stworzony, to stało się to właśnie dla sytuacji takich jak ta — gdzie tradycyjny system wykazuje słabość”.

Po wszystkim zasugerował, że w miarę rozwoju kryzysu, możemy obserwować napływ kapitału, który uzna BTC za instrument gwarantujący im schronienie w trudniejszym okresie.

Trzeba przyznać, że mimo tego, że FED najprawdopodobniej zdecyduje się na pauzę i ewentualne cięcia stóp procentowych w przypadku pogłębienia problemów, hipoteza BTC jako instrumentu Safe Haven wydaje się niewiarygodnie naciągana.

Warto pamiętać też, że tego typu opinie zawsze pochodzą od ludzi, którzy są z rynkiem aktywów cyfrowych bardzo blisko związani, dlatego lepiej brać je z przymrużeniem oka.

Patrząc na wykres cenowy, BTC zareagował z oznaczonym poziomem, po czym, zdaje się realizować pierwszy scenariusz – na razie ani myśli spadać i okopuje się w zakresie, przez co short w tym punkcie wciąż wydaje się mało bezpieczny.

Jednakże nadal wydaje się bezpieczniejszy niż long, ponieważ w podsumowaniu ubiegłego roku zaznaczyliśmy, że pozycję otwierać warto wtedy, gdy argumenty z jednej z szalek “wagi fundamentalnej” są szczególnie ciężkie. Tutaj, argumenty za spadkami są coraz bardziej niejasne, podczas gdy za pozycją długą stoi tylko kulawa hipoteza BTC jako instrumentu “Safe Haven” na czasy złe dla systemu bankowego.

Źródło: https://aggr.trade/setd

Obok ułomności takiego założenia, mamy także powyższy wykres z interwału 4H, na którym wykres skumulowanej delty (CVD) – A, nieszczególnie pokrywa się z ruchem ceny. Innymi słowy wygląda na to, że na podstawie agregatora danych z 21 giełd, możemy uznać, że aktualny ruch wynika nie tyle z wyjątkowego zainteresowania BTC, co rozrzedzonej płynności po stronie ASK.

Najważniejsze wydarzenia tego tygodnia

Wtorek – 21.03

Środa – 22.03

Czwartek – 23.03

Piątek – 24.03